Verschillende bedrijven zijn in De Melkhal neergestreken. Veel Enschedeërs kennen de grote Jumbo-supermarkt inmiddels. Daarboven, op de eerste etage, zit IAA Architecten die eind dit jaar een grote buurman krijgt: BDO. Op die verdieping is ook De Singel Advocaten te vinden, evenals marketing- en communicatiebureau Keijzer. Onder de enorme transparante overkapping zijn verder personal training club ViMotion en restaurant Café Coberco neergestreken. Een stadshotel is nog in aanbouw.

Schetsje met mogelijkheden

Het heeft niks gescheeld of de oude Melkhal was gesneuveld onder de slopershamer. Dat het complex er nog staat, is te danken aan IAA-architect Erik Workel, die in de krant een artikel had gelezen over de sloopplannen van de voormalige Cobercofabriek. Hij wist projectontwikkelaar VincentSpikker in Deventer te interesseren in het pand, er kwam een schetsje met mogelijkheden op tafel en daar reageerde eigenaar Rabobank positief op. Net op tijd, want de sloopvergunning lag al klaar. VincentSpikker kocht het grote complex aan. Daniël Spikker kende het pand al en was overtuigd van de potentie van de oude zuivelhal. “Ik was er een paar jaar eerder eens geweest met een relatie, om er samen wat mee te doen, maar die plannen zijn doodgebloed. Het waren de jaren van de crisis, tussen 2008 en 2011.” Architect Workel en hij waren het eens over de aanpak: niet te veel vernieuwen, het authentieke karakter moest zo weinig mogelijk worden aangetast. De plannen werden verder uitgewerkt: wat zou er kunnen, welke mogelijkheden waren er? Het was een bijzonder en ingewikkeld gebouw, in feite een betonnen karkas, verstopt achter het Mystiek Theater aan de Raiffeisenstraat. Spikker: “Een interessant project, want je krijgt niet vaak de kans om met zo’n pand aan de slag te gaan. Het was ook moeilijk om te begroten wat het allemaal zou gaan kosten.”

‍

“ONDERNEMERS MELDDEN ZICHZELF. ER WAS MEER ANIMO DAN RUIMTE”

‍

Animo

Het aantrekken van belangstellende huurders vergde geen enkele inspanning. “Ondernemers meldden zichzelf. Er was in feite meer animo dan ruimte!” Hij wil nog wel even kwijt dat de samenwerking met de gemeente prettig en soepel verliep. Ook het gemeentebestuur had het project omarmd: het college van Burgemeester en Wethouders onderschreef de cultuurhistorische waarde van het pand en noemde de plannen voor het behoud een ‘prijzenswaardig initiatief.’ De hal stond dan ook al jaren leeg, de verpaupering greep om zich heen, eind 2013 was al eens een vleugel van het gebouw door brand verwoest. Op de begane-grondverdieping is nu nog een paar honderd vierkante meter vrij. Het is een beetje lastige ruimte, zegt Spikker. Maar er is belangstelling voor, hij is in gesprek met een kandidaat. In een eerder stadium werd er ook aan een ambachtelijke bierbrouwer gedacht: zo’n bedrijfje zou ook goed passen in De Melkhal. “Maar die hype is een beetje over, Nederland telt er inmiddels zo’n 600.” Er zijn nog gesprekken gevoerd met de plaatselijke brouwer Stanislaus Brewskovitch, maar die had haast met een nieuw onderkomen en vestigde zich in de oude Menistenkerk. Het in aanbouw zijnde stadshotel, een project van horecaondernemer Harald Droste - hij is ook de exploitant van het restaurant in de Melkhal - opent in loop van 2023 de deuren, als de kers op de taart. Het complex krijgt 26 kamers. “Dat hadden we ook voor ogen, zo’n hotel, dat past bij dit gebied”, zegt Daniël Spikker. In het gebied bij De Melkhal zijn ook veertig woonappartementen gebouwd: er is nog één kavel te koop. En nu staat nog de bouw van nog eens veertig appartementen op de plek vóór het hotel op het programma. De bouw begint in de tweede helft van 2023. Het bestemmingsplan is klaar, wat betekent dat er geen oponthoud is vanwege stikstof beperkingen De Melkhal is een volledig energieneutraal gebouw geworden, waarbij SOM= uit Oldenzaal, dat het bouw- en procesmanagement leverde, een belangrijke rol speelde. Daarbij werden verschillende maatregelen getroffen, waaronder het plaatsen van 400 zonnepanelen, vloerisolatie en het installeren van een warmtepomp en HR++-isolatieglas. Ook kwam er een ventilatiesysteem met een warmteterugwinninginstallatie en CO2-sensoren.

Blikvanger

Met z’n enorme, karakteristieke kap is De Melkhal de blikvanger van het vernieuwde centrumgebied in de wijk Boddenkamp, op het voormalig Cobercoterrein. Een mooi voorbeeld van een industriële herbestemming. De locatie kent een lange historie, met als bijzonderheid dat dit ook de geboortegrond van de Rabobank is: hier ontstond in 1896 namelijk de Coöperatieve Landbouwersbank en Handelsvereniging, de eerste boerenleenbank van Nederland. In 1901 verrees de Lonneker Coöperatieve Melkinrichting ernaast. In de loop der jaren hebben er allerlei gebouwen gestaan. De Melkhal dateert van 1966. Voor de beschermde grootoorvleermuizen die zich prima thuis voelden in de oude melkhal, staat een nieuw onderkomen in de buurt van het in aanbouw zijnde stadshotel. En begin oktober is op het buitenterrein een oude wissel geplaatst als herinnering aan de vroegere spoorbaan Enschede-Lonneker die hier liep. Hier kreeg de toenmalige Lonneker Melkfabriek een aansluiting op het spoor, dat van groot belang is geweest voor de groei en ontwikkeling van Enschede. Inmiddels heeft projectontwikkelaar VincentSpikker De Melkhal verkocht aan een belegger die onder de radar blijft. Daniël Spikker kijkt tevreden terug op de gigantische operatie. “Leuk om één keer te doen, maar dit is niet voor herhaling vatbaar. We zijn er acht jaar mee bezig geweest, inclusief een crisis. Maar we zijn een klein tweemans-bureau, daarvoor was het project eigenlijk te groot en te intensief.” Lachend: “We hebben het graag gedaan, maar we hoeven niet in heel Nederland Melkhallen te ontwikkelen!”oopbaanstation.nl

‍