Talent en werk van opleiding tot pensioen zien én gebruiken als een onuitputtelijke bron van waarde. Het is eerder ‘een mindset’ - aldus Bos - na de vraag hoe ze de circulaire arbeidsmarkt zo kort mogelijk zouden omschrijven. “Daar zijn we weliswaar nog niet, maar de eerste signalen zijn er al wel”, zegt Bos. “Zeker de afgelopen jaren zijn er veel belangrijke ontwikkelingen geweest in de arbeidsmarkt en de samenleving die de basis hebben gelegd voor deze nieuwe mindset waar we naartoe groeien.” Volgens Bos hebben deze ontwikkelingen ertoe geleid dat we radicaal anders naar werk zijn gaan kijken: “Digitalisering en technologische veranderingen hebben de vraag naar specialistische professionals verhoogd. Daarnaast is de flexibilisering van werkmodellen, zoals freelancen en tijdelijke contracten, alleen maar toegenomen. Ondertussen hebben we te maken met een vergrijzende beroepsbevolking die de noodzaak laat zien van omscholing en het behoud van ervaring. En dan hebben we ook nog het arbeidsethos dat - met Gen-Z als drijvende kracht - een andere kant opgaat dan we gewend zijn.”
De COVID-19-pandemie heeft daarbovenop de arbeidsmarkt niet alleen veranderd, maar ook gezorgd voor een soort bewustwording dat de arbeidsmarkt niet statisch is, maar continu onderhevig is aan veranderingen. Nijland vult aan: “De mogelijkheden voor thuiswerken? Die waren er echt niet geweest zonder corona. Een leven lang leren staat hoger dan ooit op de verlanglijstjes van professionals. En werkgevers? Die zetten zich meer in voor diversiteit en inclusie, mentale en fysieke gezondheid en flexibele arbeidsregelingen. En dan hebben we het nog niet eens over de invloed van AI die de arbeidsmarkt radicaal zal veranderen. Allemaal ontwikkelingen die weer nieuwe ontwikkelingen in gang hebben gezet.”
Gouden handjes
Bos ziet dat zowel de werkgever als de professional deze ontwikkelingen volgt, maar dat er nog niet bepaald sprake is van een ‘circulair arbeidsdenken’: “Terwijl we dit interview hebben, is er nog geen kabinet. Werkgevers zitten in de wachtstand, het vertrouwen in de politiek is lager dan ooit en er is een enorme behoefte aan duidelijkheid. Wat gaat er veranderen? Waar moeten we in investeren? Bedrijven zijn zich onvoldoende bewust van een heel belangrijke noodzaak in dit alles; blijven investeren in de mensen zelf. Er is nog nooit een moment geweest sinds we arbeidswetgeving hebben waarin het beter is om juist níet te investeren in mensen.” Nijland: “Die gouden handjes waar iedereen naar zoekt? De oplossing wordt nu vaak gezocht in nog meer employer branding en werving, maar de echte oplossing kent meerdere gezichten. Het is een meerkoppig monster.”
“Te veel IT maakt van mensen nummers, te weinig IT maakt je kwetsbaar en blind”
Investeren in de waarde van werk
Nijland signaleert dat professionals steeds sneller en vaker wisselen van baan als die investeringen achterblijven of halfslachtig zijn. En dat is niet ‘omdat ze toe zijn aan iets anders’, gaat Nijland verder: “Professionals zijn meer geneigd om over te stappen naar organisaties die beter inspelen op hun behoeften. Duurzaamheid, digitalisering, vrijheid, voorwaarden, de manier van werken. Ze hebben allerlei redenen om te kijken naar nieuwe of betere mogelijkheden. Juist in een arbeidsmarkt die zo krap is als nu is dat volkomen logisch.” Proactief reageren op veranderingen in de arbeidsmarkt is essentieel om de concurrentiepositie te behouden en te zorgen voor een aantrekkelijke werkomgeving. “En dat beseffen bedrijven ook wel”, zegt Bos. “Maar”, benadrukt Bos: “Met reageren bedoelen wij als Cirqon ook investeren in datgene wat werk ook echt meer waard laat worden. En dat vraagt om een brede manier van kijken en doen. Kijk bijvoorbeeld naar Gen-Z. Zij hebben heel andere drijfveren dan voorgaande generaties en hebben daar ook een oordeel over. Daarop kunnen inspelen en meegroeien als bedrijf en als professional wordt steeds belangrijker. Dat vraagt om een andere manier van investeren.”
De ‘werkdriehoek’
Als voorbeeld noemt Bos ook het ‘onbenutte potentieel’ van accountants en boekhouders. “Zij spelen een cruciale rol in de arbeidsmarkt in relatie tot goed werkgeverschap. Ze bieden strategisch advies op financieel gebied, helpen bij het waarborgen van compliance met arbeidswetgeving, ontwerpen financiële planningen voor werknemers, dragen bij aan transparante rapportage praktijken en ondersteunen bij risicobeheer met betrekking tot arbeidsmarktontwikkelingen. Allemaal traditionele werkzaamheden waarbij human resource er ‘even bij wordt gedaan’.”
“Begrijpelijk, want dat is gewoon hun werk”, gaat Nijland verder. “Maar het zijn wel werkzaamheden waarbij er onvoldoende oog is voor de mens achter de loonstrook. Onbenut potentieel als je het mij vraagt. Dus, door accountants ook te betrekken bij HR kunnen organisaties niet alleen financiële stabiliteit waarborgen, maar ook écht een aantrekkelijke werkomgeving creëren die inspeelt op veranderende arbeidsmarktbehoeften. Dit omvat onder andere het opstellen van beloningsstructuren, het beheren van juridische risico's en het bevorderen van duurzame arbeidspraktijken. En daar willen wij als Cirqon een brug in slaan, zodat er een slimme werkdriehoek ontstaat tussen professional, bedrijf en accountant. Daar ligt namelijk één van de sleutels om wendbaar te worden in een circulaire arbeidsmarkt.” Bos: “We zijn met Cirqon aan de ene kant een echte dienstverlener, maar aan de andere kant hebben we ook een missie om het bewustzijn en de kennis over de veranderende arbeidsmarkt te vergroten. Die is nodig om verandering tot stand te brengen.”
IT als vliegwiel
“In de transitie naar deze circulaire arbeidsmarkt is IT van vitaal belang om alles op de werkvloer beter te laten draaien”, vertelt Bos: “Van salarisadministratie en loopbaanbegeleiding tot outsource- en boarding strategie. Tooling en mensen zijn met elkaar verbonden, hebben elkaar nodig en versterken elkaar. Bij een leven lang leren kan dat bijvoorbeeld door het aanbieden van e-learning platforms. En wat te denken van diversiteit, welzijn, mentale gezondheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid? IT is hierbij onmisbaar om de waarde op de werkvloer te behouden en meer waard te laten worden.” Essentieel is het zoeken naar “de balans tussen IT en de mens erachter”, stelt hij: “Te veel IT maakt van mensen nummers, te weinig IT maakt kwetsbaar en blind.”
“Goed werkgeverschap kan de katalysator zijn voor een arbeidsmarkt die in 2050 volledig circulair is”
Human Relation Management
Bos ziet een ‘ideale arbeidsmarkt’ voor zich waarin bedrijven zowel IT als de mens wezenlijk onderdeel zijn. “Bij Cirqon geloven we dat je daarmee een bredere kijk op werk ontwikkelt en antwoorden vindt op nieuwe vragen. Antwoorden die wat ons betreft zouden moeten leiden tot een leven dat werkt.”
“Maar”, zo stelt Bos: “Daar hebben wij zoals ik al aangaf met Cirqon ook een bewustwordingsrol in. Aan de ene kant door productgericht oplossingen te bieden, aan de andere kant door het ‘alziende arbeidsmarktbrein’ te zijn waar organisaties en professionals op terug kunnen vallen. Een accountant, welzijnscoach of hr-manager gaat het niet voor je oplossen. Je moet breder kijken dan dat. En daar heb je een kennispartner zoals Cirqon bij nodig die op alle gebieden doorziet wat er speelt en waarom.” “Zo’n bedrijf zou uitblinken in een circulaire arbeidsmarkt”, verwacht Nijland: “Dat zou een plek zijn waar al je Human Relation Management - niet te verwarren met Resource - is ingericht om hetzelfde te bereiken: een werkvloer die steeds meer waard wordt. Inzicht in productiviteit, een continu leercultuur, ruimte voor diversiteit en zingeving, een hoger milieubewustzijn, een écht eerlijk salaris, optimale werk-naarwerk- trajecten. Een leven werkt zoveel beter als je hele organisatie en werkvloer daarop ingericht is. Van werkgever en professional tot boekhouder en accountant.” Bos: “Als Netflix in staat is om te voorspellen wat je filmvoorkeuren zijn, dan moet het toch ook mogelijk zijn om professionals, bedrijven en accountants met elkaar te verbinden op het gebied van werk, werkgeluk, werkzekerheid en inkomenszekerheid? Ik zie daar nog veel mogelijkheden.”
Een circulaire arbeidsmarkt in 2050
Het rijksbrede programma ‘Nederland circulair in 2050’ zou wat Bos betreft ook meer gericht moeten zijn op de arbeidsmarkt: “Goed werkgeverschap kan de katalysator zijn voor een arbeidsmarkt die in 2050 volledig circulair is. Ik ben er positief over dat uiteindelijk de juiste keuzes worden gemaakt om dat te bereiken, maar we hebben nog aardig wat bergen te beklimmen. Los van de visie die nodig is in het licht van de huidige ontwikkelingen, zitten we in 2040 op een vergrijzingspiek.” Nijland: “Een arbeidsmarkt die circulair is - en dat vraagt wat van werkgevers, professionals en accountants - draagt bij aan een meer inclusieve, dynamische en bevredigende werkervaring voor individuen, waarbij de nadruk ligt op persoonlijke groei, flexibiliteit en duurzaamheid. En die heb je nodig om welke verandering of impuls dan ook op te vangen, bijvoorbeeld de vergrijzingspiek in 2040.”
HR-bank
Het is voor Bos overduidelijk dat organisaties die een duurzame visie omarmen, niet alleen moeten inzetten op CO2-reductie, maar ook op circulair werkgeverschap als opmaat naar een circulaire arbeidsmarkt. “Ze zullen het meest veerkrachtig zijn, want de ambities voor 2050? Die hebben ook een circulair arbeidsdenken nodig”, stelt Bos. “Ons streven naar een HR-bank, waarin de waarde van werk en menselijk kapitaal centraal staan, biedt een solide en voor iedereen herkenbare basis om daarin te investeren. Concreet willen we met Cirqon de bank zijn die niet het geld, maar het werk meer waard laat worden. We zitten nu in een prachtige fase om dat met onze filosofie ‘Een leven dat werkt!’ verder uit te bouwen.”
Cirqon
Jan Tinbergenstraat 154, Hengelo
T. 088 - 735 23 00
www.cirqon.nl